Homo Deus

Homo Deus by Raj Goswami | Official Gujarati translation of the book "Homo Deus: A Brief History of Tomorrow" by Yuval Noah Harari.

હોમો ડેયસ - લેખક : રાજ ગોસ્વામી 

"હોમો ડીયુસ: ટુમોરોનો સંક્ષિપ્ત ઇતિહાસ" એ યુવલ નોહ હરારી દ્વારા લખાયેલ પુસ્તક છે, જે 2015 માં પ્રકાશિત થયું છે. આ પુસ્તક 21મી સદીમાં ઉદ્ભવતા સંભવિત પરિવર્તનો અને પડકારો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને માનવતાના સંભવિત ભાવિ માર્ગની શોધ કરે છે. અહીં સંક્ષિપ્ત સારાંશ છે:

આ પુસ્તક હોમો સેપિયન્સના ઉત્ક્રાંતિની તપાસ કરીને શરૂ થાય છે, જે પ્રજાતિઓ હજારો વર્ષોથી પૃથ્વી પર પ્રભુત્વ ધરાવે છે. હરારી ત્યારપછી વિજ્ઞાન, ટેક્નોલોજી અને સામાજિક સંગઠનમાં પ્રગતિ દ્વારા માનવીઓએ અનેક પડકારોને કેવી રીતે પાર કર્યા છે અને તેમના જીવનની ગુણવત્તામાં સુધારો કર્યો છે તેની શોધ કરીને, વાર્તાને વર્તમાનમાં ફેરવે છે. તેમની દલીલ છે કે માનવતાએ મોટાભાગે દુષ્કાળ, રોગ અને યુદ્ધ જેવી પરંપરાગત સમસ્યાઓનું નિરાકરણ કર્યું છે.

"હોમો ડીયુસ" ની કેન્દ્રીય થીસીસ એ છે કે માનવતા આ પરિચિત પડકારો પર વિજય મેળવે છે, નવા ઉદ્ભવે છે. હરારી એ સંભાવનાને અન્વેષણ કરે છે કે માનવીઓ નવા યુગમાં સંક્રમણ કરી શકે છે જ્યાં ધ્યાન મૂળભૂત જરૂરિયાતોને સંબોધવાને બદલે ઉચ્ચ આકાંક્ષાઓ, જેમ કે અમરત્વ, સુખ અને ભગવાન જેવી શક્તિઓ પ્રાપ્ત કરવા તરફ વળે છે. તેઓ આ ભવિષ્યને ઘડવામાં આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ અને બાયોટેકનોલોજી સહિત ઉભરતી ટેક્નોલોજીની ભૂમિકાની ચર્ચા કરે છે.

હરારી આ વિકાસના સંભવિત પરિણામોની પણ તપાસ કરે છે, માનવ ઓળખ પર ટેક્નોલોજીની અસર અને સામાજિક અને રાજકીય ઉથલપાથલની સંભાવના વિશે નૈતિક અને અસ્તિત્વના પ્રશ્નો ઉભા કરે છે. તે ડેટાિઝમની વિભાવનાની શોધ કરે છે, જ્યાં ડેટા નિર્ણય લેવાની અને સામાજિક સંસ્થા પાછળનું પ્રેરક બળ બને છે.

આખરે, "હોમો ડીયુસ" વાચકોને ભવિષ્યમાં પ્રગટ થઈ શકે તેવા સંભવિત દૃશ્યો પર વિચાર કરવા માટે આમંત્રિત કરે છે, તેમને અભૂતપૂર્વ શક્યતાઓ અને પડકારો ઊભી થાય તેવા યુગમાં માનવતા જે પસંદગીઓનો સામનો કરે છે તેના નૈતિક અસરોને ધ્યાનમાં લેવા વિનંતી કરે છે. પુસ્તક વાચકોને માનવ સભ્યતા કઈ દિશામાં જઈ રહી છે તેનું વિવેચનાત્મક મૂલ્યાંકન કરવા અને તેને નિષ્ક્રિય રીતે સ્વીકારવાને બદલે સક્રિયપણે ભવિષ્યને આકાર આપવા પ્રોત્સાહિત કરે છે.